Επιστημονική βιβλιοθήκη

Κώστας Σταμάτης, Αστική κοινωνία, δικαιοσύνη & κοινωνική κριτική, 1995

H μελέτη αναζητεί τις προϋποθέσεις μιας θεωρίας της δικαιοσύνης στην κριτική της πολιτικής οικονομίας. Σε αντίθεση προς θετικιστικές ή ιστοριστικές παρερμηνείες του μαρξικού έργου, η μελέτη ανασυγκροτεί το κανονιστικό υπόβαθρο της κριτικής της αστικής κοινωνίας. Στις αστικές κοινωνίες διεκδικούν ισχύ αιτήματα ίσης ελευθερίας και αξιοπρέπειας. Όμως η έμπρακτη ικανοποίησή τους παρακωλύεται από τις δομές ανισότητας, εκμετάλλευσης, αλλοτρίωσης και κατεξουσιασμού. Οι δομές αυτές καταδικάζουν τη μεγάλη πλειοψηφία λαών και ανθρώπων σε περιορισμένη απόλαυση ουσιαστικής ελευθερίας, πάνω σε ένα στενόχωρο πλέον πλανήτη, θαθιά διαταραγμένης οικολογικής ισορροπίας. Η κατάσταση αυτή μπορεί να γίνει αντιληπτή με μια διαλεκτική και συνάμα περιεκτική θεώρηση αδικίας/δικαιοσύνης. Παρόμοια θεώρηση συλλαμβάνει την ανισωτική πρόσβαση των ανθρώπων στους όρους της κοινωνικής αναπαραγωγής και προ- βάλλει το χειραφετητικό αίτημα άρσης της. Έτσι η μονογραφία αυτή αποπειράται να αρθρώσει (α) μια κριτική θεωρία της θεσμοποιημένης ελευθερίας στον ιστορικό ορίζοντα της νεωτερικότητας (β) μια κριτική της εκμετάλλευσης στην κεφαλαιοκρατική οργάνωση της κοινωνικής ζωής και (γ) αρχές δικαιοσύνης μιας χειραφετημένης κοινωνίας.